سلام این وب زیر مجموعه نقش برتر پارس است آدرس سایت اصلی nbpars.ir روش تماس با پشتیبانی در سایت موجود است
برای خرید هر محصول روی لینک آن محصول کلیک و پس از پرداخت بلافاصله دانلود کنید.
سایت نقش برتر پارس دارای نماد اعتماد و نماد بر خط وزارت ارشاد می باشد که در صفحه سبد خرید می توانید مشخصات را مشاهده و با اطمینان خرید بفرمایید
موفق و موید باشید
ادامه...
طرح مساله
ازنظراجتماعی شهرها مکانهای مناسبی برای شکل گیری نهادهای اجتماعی اعتلای
ارزشهای فرهنگی،گسترش و تحکیم روابط و مناسبات اجتماعی و پاسداری ارزش های
انسانی وهویت های ملی و محلی هستند. لذا هویت در محیط های شهری به یکی از
بحث انگیزترین موضوعات عصر حاضر تبدیل شده است ،تا جا ئی که امروز هرکس به
طریقی خودآگاهانه یا ناخودآگاهانه در چنگال نگرانی بی هویتی اسیر است. بی
هویتی، ناهماهنگی ویکنواختی که امروزه بر فضای شهرها است و به صورت
روزافزونی در حال گسترش است، نه تنها سیمای نامطلوب و محیطی نامأنوس را
برای ساکنین ایجاد نموده،بلکه تمامی ابعاد زندگی اجتماعی زیست محیطی را در
جوامع شهری تحت الشعاع خود قرارداده است،زیرا فرم فیزکی شهرها در حقیقت
هسته جهان اجتماعی است که تمامی ابعاد جامعه از اقتصاد گرفته تا زیبایی
شناختی موثر است. تا وقتی که بحران هویت به عنوان موضوعی حل ناشدنی یا
حداقل بسیار پیچیده فرض گردد،رهایی ازشرایط کنونی چندان محتمل به نظر نمی
رسد یکی از دلایل این فرض آن است که تعریف مشخصی از هویت در دست نیست؛ و
همین امر هویت بخشی را دشوار و حتی ناممکن جلوه میدهد.
در واقع مساله هویت شهری یکی از پیچیده ترین و بحث انگیزترین مباحث نظری
در شهرسازی است. چگونه می توان آنرا در شهرها و یا در عناصر معماری ایجاد
کرد و یا ارزیابی نمود؟ این سوالی اساسی است که بسیاری از محققین به دنبال
یافتن پاسخی مناسب برای آن هستند.
در کشور ما که شاید یکی از غنی ترین سرزمین ها از نظر بهره مندی از میراث و
دستاوردهای فرهنگی است و از نمودهای آن شهرسازی و معماری ویژه و شناخته
شده اش در سطح جهانی می باشد؛با توجه به این مطلب که زندگی امروز خود را
چگونه میخواهیم؟ به فردا چگونه می اندیشیم؟ و از گذشته خود چگونه بهره بر
می داریم؟ ساحتن شهرها و تولید معماری از حساسیت خاصی برخوردار است و لذا
نیازمندیم که هویت گذشته و امروزین این دو را باز شناسیم و آن را تعریف
نماییم. در این راستا این سوال به ذهن می آید که آیا چنانچه بخواهیم به
تقویت عوامل هویتی و مظاهر و تشخیص در شهرسازی و معماری کشورمان بپردازیم،
اتکا صرف به ارزشهای گذشته کافی است؟ یا اینکه باید عوامل دیگری را علاوه
بر ارزشهای تاریخی و فرهنگی مد نظر قرار دهیم؟
امروزه هویت شهری، هم چون حلقه ای گم شده است و شهرها نه بر پایۀ هویت
اصیل خود، بلکه بر پایۀ تقلیدهای بدون اندیشه از مظاهر غربی و الگوهای مدرن
بدون توجه به الگوهای بومی در حال شکل گیری و گسترش اند. در واقع دوران
مدرنیزاسیون را می توان به عنوان سرآغاز گسست و کمرنگ شدن توجه به ابعاد
هویتی شهرها و زندگی اجتماعی شهری در نظر گرفت. شیفتگی به مظاهر غیر بومی
به بفراموشی سپردن مظاهر اصیل بومی انجامیده است. در واقع فقدان آشنایی
لازم و نیز فقدان اهمیت به ضرورت وجود الگوهای بومی از این دوره به بعد
باعث شده تا در طرحهای توسعۀ شهری واقعیات بسیاری به فراموشی سپرده شود. از
دیگر سو، رواج روزافزون فرهنگ غربی به دلیل احاطۀ جامعه توسط ابزار های
تکنولوژیک که باعث هجوم گستردۀ الگوها و فرهنگ ناآشنای غربی شده ،باعث شده
تا امروزه هویت و ابعاد هویتی از بیرون جسته شود. ( بازیابی هویت از
بیرون). مجموعه عوامل بالا باعث شده تا در عصر پیش رو، خویشتن را گم کنیم؛
به سخن دیگر،خود را در دیگری جستجو کنیم. پس یک انفصال آشکار را بین
معماری،فرهنگ، اندیشه و تاریخ به وجود آورده است که این نیز ناشی از همان
گسست تاریخی دوران مدرن است.
در شهرهای ایرانی- اسلامی فرم به تبع معنا تعریف می شود و کالبد هویت خود
را از محتوی اخذ می کند و این متأثر از بنیان های نظری هنر معماری
ایرانی-اسلامی است که نسبت قالب و محتوی هم چون نسبت روح و کالبد در
بنیادهای جهان بینی آن نیز آشکار است.در هنر ایرانی-اسلامی صورت ، تجسم
معناست و نه مغایر با آن. سوال این است که با توجه به توسعه و گسترش
روزافزون نقاط شهری در ایران،در ساخت و توسعۀ شهری و رویکردهای حاکم،
ساختار فضاهای شهری بر پایۀ کدامین محتوای فلسفی شکل میگیرند؟و اصولا در
توسعۀ شهری به کدامین بنیانها و ابعاد هویت توجه شده است؟ ابزارهای موجود و
یا لازم برای شناخت هویت در شهرها کدامند؟ چگونه باید هویت شهری را جستجو
کرد؟جایگاه شهرهای ما در گذشته چگونه بوده است؟ اکنون جایگاه آنها کجاست؟به
عبارتی، از کجا به کجا رسیده ایم؟و به کجا باید برسیم؟و چه چشم اندازی را
برای خود ترسیم نموده ایم؟این مجموعه در راستای پاسخ گویی به این سوالات
تدوین شده است.
ضرورت مساله
امروزه موج جهانی شدن “globalization”هم چون طوفانی سهمگین تمام ساکنین
دنیای مدرن را وحشت زده کرده است. وحشت از ویران شدن ساختارهای اقتصادی
نوپا، وحشت از شکستن سدهای قدرت سیاسی و مهمتر از همه گم شدن هویت های
مختلف در میان امواج جهانی شدن است. دغدغۀ بسیاری از سیاستمداران دنیای
کنونی این است که روزانه موج وسیعی از شکل ها، باورها و رفتارهای فرهنگی
بیگانه با هویت ملی از طریق تکنولوژی وارد خانه و خون یک ملت می شود و خود
را در تمام عرصه ها مانند کار، تفریح، ورزش و فعالیتهای اجتماعی دیگر، شیوۀ
زندگی و تعاملات اجتماعی، بافت کالبدی و غیره نشان می دهد.
امروزه حتی ساختارهای ذهنی جامعه متاثر از این روند شکل می گیرند. نوع
نگرش به فضا نیز درنهایت تحت تاثیر این ساختارهای ذهنی قرار خواهند گرفت و
در نهایت ساختارهای فضایی در داخل شهرها تحت تأثیر این فرایند شکل می
گیرد. به عبارتی، برپایی ساختارهای نو تحت تاثیر هویت جهانی و بدون توجه به
گذشته و واقعیات موجود می باشد. در شهرسازی جدید انگاره ها و الگوهایش به
گونه ای ماتقدم شکل گرفته است،الگوهایی که برآنند تا با اجبار خود را به
واقعیت تحمیل کنند.
ما در زمانه ای زندگی می کنیم که موجودیت و استعداد بازنمایی(هویت اصیل)
آن به شدت به مخاطره افتاده است و این تبیین و توصیفی از معنای بحران هویت
است.
در حایی که فلاسفۀ قرن 19 نقد شهر را از نقد جامعۀ صنعتی جدا نمی سازند و
بر مبنای این نقد، مدینۀ فاضلۀ خویش را بنا می نهند؛ عمل گرایان شهر را بر
مبنای عملکردهایی میسازند و می پردازند که انقلاب فن شناختی سبب شده است.
هنر جای خویش را به فن می سپارد؛ معمار-هنرمند در مقابل معمار –مهندس عقب
می نشیند؛ اندیشه های شهرسازی بیش از هر زمان دیگری در زمینه های فلسفی و
حکمت عملی به جولان در می آید. امروزه در دنیا کلان شهرها دارای شاخصه ها و
مفاهیم درون شهری هستند که هویت شهر را تعریف می کنند. بسیاری از کشورهای
دنیا برای حفظ و ایجاد این مفاهیم تلاش زیادی انجام داده اند تا با ایجاد
فضاهایی متناسب و باهویت، جایگاه خود را بیابند. از جمله کشور اسپانیا
ساختمان موزه گوگنهایم که توسط معمار بزرگ فرانک گهری ساخته شده در شهر
بیل بائو باعث نمود جهانی آن شهر و هم کشور اسپانیا شده است. تاثیر آن نیز
بر کل ساختار اجتماعی و فرهنگی این شهر مشهود است،چنان که اکنون تبدیل به
یکی از مراکز توریستی جهان شده است. شهرهای ایران نیز از سابقه تاریخی
بسیاری برخوردارند اما در گذر زمان و با توجه به حوادثی که اتفاق افتاده
بسیاری از نمادها و سبک و سیاقهای شهری دستخوش تحولات بسیار گشته اند ودیگر
نمی توان از شهرهای با اصالت سخن گفت. با این حال سوال اینست که با این
شرایط در کلان شهرهای ایران چند نوع هویت شهری میتوان تعریف کرد؟ اصولا
چقدر در این راه تلاش شده است؟ و یا حتی چقدر برای تعریف آن نه در سطح
جهانی بلکه در ابعاد ملی تلاش شده است؟
پاسخ به سوالات فوق ضرورت این تحقیق را مشخص می سازد .علاوه بر این موارد،
نگرانی های موجود در مورد سرنوشت و چشم انداز آتی شهرهای ما و ابعاد هویتی
آنان نیز پژوهشها و مطالعات گسترده ای را ضروری می سازد.
حال باید دید که برای مطالعه در این مسیر چه رویکردی لازم است.آنچه تا به
حال مورد مطالعه قرار گرفته، معمولا مطالعاتی تک بعدی نگر و با زاویۀ دید
محدود بوده است.
شهرها به روشهای مختلفی ساخته می شوند و عوامل گوناگونی در شکل گیری فرم
کالبدی این مراکز زیستی موثر هستند. عواملی هم چون شرایط طبیعی نظیر آب و
هوا و یا نوع مصالح ساختمانی موجود در طبیعت، نیروهای اقتصادی مانند جریان
سرمایه، اقدامات ساکنین وتصمیم گیری آنها در زمینۀ انتخاب محل مناسب برای
احداث مسکن و یا انتخاب مرکز خرید، سطح و نوع فناوری، نحوۀ توزیع قدرت در
جامعه و میزان تاثیر گذاری گروههای مختلف در نظام تصمیم گیری و غیره از
جمله نیروهای موثر در شکل گیری شهرها هستند.
معمولا هویت یک اثر معماری و شهرسازی با میزان وجود ایده ها و معانی
برگرفته از ویژگیهای فرهنگی دستگاه تشخیص هویت شناخته می شوند؛ اما عوامل
متعدد دیگری در شکل دهی به سیما و هویت یک شهر موثرند. نمودار زیر ابعاد
شکل دهندۀ هویت شهری را نمایش می دهد.
نمودار شماره1:عوامل موثر در شکل دهی به سیما و هویت شهر
منبع: فرجامی،1383،ص538
هنگامی که صحبت از هویت بخشی به سیما و کالبد یک شهر می نماییم و یا در پی
شناخت ابعاد ساختاری هویت شهری هستیم ابتدا باید عناصر سازنده و شکل دهندۀ
آن را بشناسیم. برخی از محققین بر این باورند که 5 عامل سیمای بصری شهر را
می سازند و وجوه هویتی شهر را نیز بر این اساس مورد مطالعه قرار می دهند:
1- نقشه (نقشۀ نظام آرایش، اندازه، تراکم و پراکندگی فضایی پدیده های شهری)
2- مظاهر معماری و ساختمانی شهر( شیوه های ساخت و ساز،مصالح،سبک معماری، مقیاس و ...)
3- خصوصیات تحرکی شهر( تأثیر عامل زمان در مظاهر بصری شهر)
4- فعالیت های شهری(انواع فعالیت هایی که در شهر رواح دارد)
5- صدا و بو
به طور کلی در پاسخ به این سوال که رویکرد حاکم بر این پژوهش چگونه باید
باشد، باید گفت اولین گام برای ورود به عرصۀ تجربه ای موفق در شهر سازی
باهویت، کنکاشی در مفهوم هویت شهری و گام دوم، تبیین ابعاد مکانی-زمانی
هویت یک شهر است.
منظور از بعد مکانی، ویژگیهای محیطی – اکولوژیک( شامل اقلیم، آب و هوا،
وضعیت توپوگرافیکی و منابع آب و خاک وغیره) و منظور از بعد زمان ویژگی های
تاریخی از ابتدا تا زمان حال در مقیاس اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی،سیاسی و
کالبدی است. گامها ی بعدی شاید شناخت نیازهای کنونی هویتی شهر و تلفیق
ارزشهای و...........
کلمات کلیدی مرتبط: در جستجوی هویت شهری
, رویکردی نو به مسائل شهری”
,تحلیلی پیرامون مجموعۀ
,جدید در جستجوی هویت شهری(