پاورپوینت بررسی معماری تکیه نیاوران
بخشی از مطلب
تکیه نیاوران قدیمیترین تکیه تهران است که هنوز پا برجاست. علم کردن این
تکیه به زمان ناصرالدین شاه برمیگردد اما در طول این سالها تغییرات بسیاری
کرده است. یکی از قدیمی های تکیه میگوید مرشد اکبر و حاج اسدالله خیری از
مداحان معروف و ملا ابوتراب، حاج آقا دین پرور و حاج آقادربندی از
منبریهای این تیکه بوده اند. بنای عظیم و با شکوهی که در سال ۱۲۳۷ شمسی به
دستور ناصرالدین شاه در ده نیاوران ساخته شده از اون موقع تا الان به
عنوان تکیه استفاده می شه و قدمتش به ۱۵۳ سال پیش بر می گرده . ناصرالدین
شاه که علاقه زیادی به برپایی مجالس تعزیه داشت و تکیه دولت ساخته شده به
دست او زبانزد همه بود دستورساخت بنای تکیه نیاوران رو به دست استاد حسن
خرپاکوب داد.صحن مسقف، سقف شیروانی و خرپاهای بزرگ چوبی از دیدنی های این
بنا محسوب میشه . دیوارهای کاخ نیاوران که تمام می شود روبرو گنبدی سبز رنگ
است که روزگاری یکی از پر رونق ترین تکیه های تهران بوده است و حالا
عنوانش قدیمی ترین تکیه تهران است. نمای بیرونی اش این قدمت را نشان نمی
دهد. از در چوبی و قدیمی اش که پا به داخل می گذاری می توان سفری به تاریخ
کرد. جایگاهایی که پیش از این بزرگترها برآن تکیه می زدند و نخلی که نقاشی
روی آن به زردی میزند. کنار در ورودی موزه ای از وسایل قدیمی تعزیه خوانی و
قوری و سماورهای قدیمی است. سقف این بنای هشت ضلعی، چوبی ست و میانه آن هم
ضریح بازسازی شده امام حسین(ع) است(که حدود یک سال است در این مکان نصب
شده است).
محیط طباطبایی (تهران شناس) درباره قدمت این بنا می گوید: تکیه نیاوران
قدمتش به 153 سال پیش بر می گردد و در زمان ناصرالدین شاه قاجار ساخته شده
است. او که علاقه زیادی به برپایی مجالس تعزیه داشت و تکیه دولت ساختهشده
به دست او زبانزد همه بود دستورساخت بنای تکیه نیاوران را به دست استاد حسن
خرپاکوب داد. ناصرالدینشاه که از ابتدای سلطنت خود به نیاوران علاقه داشت
و بیشتر اوقاتش را در آنجا میگذراند، طی سالهایی که ایام محرم مصادف با
تابستان میشد و او در کاخ صاحبقرانیه و نیاوران به سر میبرد تصمیم گرفت
تکیهای نیز در آن منطقه بنا کند.
مساحت تکیه 1500 مترمربع و مشتمل بر صحن میانی مستطیل شکل با گوشههای پخ
شده است که در چهار ضلع آن طاقنماها و غرفههایی، در دو طبقه ساخته
شدهاند. فضای میانی تکیه، در اصل روباز بوده و تنها به هنگام مراسم با
چادر مسقف میشده که حدود نیم قرن پیش، با کمک افراد خیر و استادی استاد
حسن بخارا با پوشش شیروانی پوشانده شد. این تکیه در دوره پهلوی مرمت کلی و
در سال 1361 نیز سقف آن تعمیر شده است. با وجود تعمیر هنوز هم، ساختار یک
قرن و نیم پیش تکیه حفظ و از قسمتهای سکوی دایرهای شکل میانی برای اجرای
شبیه خوانی و ایوان تشکیل شده است.
قطر فضای دایرهای آجری وسط 20 متر است که اطراف آن 10 ستون چوبی با پوشش
چوب گردو قرار دارد. در ایوان که شرکتکنندگان در آن مینشینند و مراسم را
تماشا میکنند، لبههای ایوان هنوز چوبی و دستنخورده باقی مانده است. روی
ایوان پایین، ایوان دیگری بنا شده که طبقه دوم تکیه را تشکیل میدهد و
جایگاه زنان است. در اصلی تکیه هم با ارتفاع بیش از سه متر و نیم و قطر 50
سانتیمتر از چوب گردو ساخته شده که همچنان پابرجاست.و.....