کتابخانه معلولین
چکیده:
. در این پایان نامه سعی شده ضمن ارائه تعریف کلی از معلولیت و انواع آن،
به ارائه مشکلات این افراد در ابعاد مختلف زندگی و فعالیت شهری پرداخته و
راهکارهای عملی برای نیل به آسایش و آرامش این قشر از جامعه بررسی گردد. به
همین منظور سعی شده با ارائه مثالی عملی مشکلات معلولین جسمی- حرکتی در
قالب خروج از محل زندگی تا رسیدن به کتابخانه و نیز مشکلات معماری کتابخانه
به عنوان یک بنای عمومی به تصویر کشیده شود.طبق آمارهای بدست آمده بیش از
نیم میلیارد از جمعیت دنیا به دلیل نارساییهای ذهنی، جسمی وحسی معلول به
شمار می آیند که ٨٠ درصد آنها در کشورهای در حال رشد زندگی می کنند در
اینجا این سوال به ذهن می رسد که به راستی معلولیت چه فرایندی است و به چه
کسی معلول گفته می شود و چه طیفی از افراد جامعه را شامل می شود. دراین
پایان نامه ضمن معرفی واژه معلولیت و انواع آن، مشکلات معماری کتابخانه ها
برای این گروه معرفی و راهکارهایی عملی و ساده جهت رفع این مشکلات ارائه
داده شده است
فهرست مطالب
مقدمه ۱
فصل اول: معرفی
۱-۱- ( شرح مسئله ۴
۱-۲- اهداف و انتظارات ۴
۱-۳- ضرورت انجام پروژه ۵
۱-۴- روش انجام پایاننامه ۵
۱-۵- تاریخچه (پیشینه موضوع) ۶
فصل دوم:مبانی نظری موضوع طرح
۲-۱-۱٫ پیدایش کتاب در جهان و ایران ۹
۲-۱-۲٫پیدایش صنعت چاپ در جهان و ایران ۱۰
۲–۱-۳.ورود صنعت چاپ به ایران ۱۱
۲-۲-۱٫-تاریخچه کتابخانه در جهان ۱۳
۲-۲-۲٫ تاریخچه کتابخانه در ایران – ۱۳
۲-۲-۲-۱٫کتابخانه های مساجد و اماکن مقدس ۱۴
۲-۲-۲-۲٫بقاع ۱۵
۲-۲-۲-۳٫ خانقاه ۱۵
۲-۲-۲-۴٫کتابخانه های مدارس دینی ۱۵
۲-۲-۲-۵٫کتابخانه های شخصی ۱۶
۲-۲-۲-۶٫ کتابخانه های پادشاهان ۱۶
۲ -۲-۲-۷٫کتابخانه های عالمان ، ادبیان و دانشمندان ۱۷
۲-۳-۲٫تاریخچه کتابخانه در ایران از ۱۳۰۰ ش تا امروز ۱۷
۲-۳-۲-۱٫کتابخانه ملی ۱۷
۲-۳-۲- ۲٫ کتابخانه دانشگاهی ۱۸
۲-۳-۲-۳ .کتابخانه مدارس دینی ۱۹
۲-۳-۲-۴ . کتابخانه های اختصاصی ۱۹
۲-۳-۲-۵ . کتابخانه های عمومی ۱۹
۲-۳-۲-۶ . کتابخانه های مساجد و اماکن ۲۰
۲-۳-۲-۷ . کتابخانه نابینایان ۲۰
۲-۳-۲-۸ .کتابخانه های آموزشگاهی ۲۱
۲-۳-۲-۹ . کتابخانه های کودکان و نوجوانان ۲۱
۲-۳-۲-۱۰ . کتابخانه های سیار ۲۱
۲-۴-۲٫نقش کتاب و کتابخانه در رشد فرهنگی ۲۲
۲-۴-۲-۱٫مفهوم فرهنگ ۲۲
۲-۴-۲-۲٫ضرورت بازیافتن فرهنگ ۲۲
۲-۴-۲-۳٫ پیوند میان فرهنگ ، کتاب و کتابخانه ۲۲
۲-۵-۲٫انواع کتابخانه ۲۴
۲-۵-۲-۱٫انواع استاندارد کتابخانه در جهان و ایران ۲۴
۲-۵-۲-۲٫کتابخانه ملی ۲۴
۲-۵-۲-۳٫کتابخانه عمومی ۲۴
۲-۵-۲-۴٫کتابخانه تخصصی ۲۴
۲-۵-۲-۵٫انواع کتابخانه از نظر فنی و مقایسه آنها ۲۵
فصل سوم: شناخت محیط طرح
۳-۱٫جغرافیای تهران ۲۹
۳-۲٫تاریخچه تهران ۳۱
۳-۲-۱٫تهران کهن ۳۱
۳-۲-۲٫دوره پهلوی ۳۲
۳-۲-۳٫تهران پس از انقلاب ۳۳
۳-۳٫بررسی وضعیت اقتصادی تهران ۳۳
۳-۳-۱٫جمعیت ۳۴
۳-۳-۱-۱عوامل طبیعی ۳۴
۳-۳-۱-۲٫عوامل انسانی ۳۴
۳-۳-۱-۳٫عوامل اداری ـ سیاسی ۳۴
۳-۳-۱-۴٫عوامل صنعتی ۳۶
۳-۳-۱-۵٫ ساختمان سنی جمعیت استان تهران ۳۶
۳-۴٫ اقلیم ۳۷
۳-۴-۱٫ آ ب و هـوا ۳۷
۳-۴-۲ . دما ۳۸
۳-۴-۳ .بارندگی ۳۹
۳-۴-۴٫ رطوبت ۴۰
۳-۴-۵٫ باد ۴۱
۳-۴-۶٫تابش آفتاب ۴۳
۳-۴-۷٫ جهت مناسب ساختمان در رابطه با باد ۴۵
۳-۴-۷-۱٫حجم کلی ساختمان در رابطه با باد ۴۶
۳-۴-۸٫جهت مناسب در رابطه با تابش ۴۶
۳-۴-۸-۱٫حجم کلی ساختمان در رابطه با تابش ۴۷
فصل چهارم :بررسی نمونه های مشابه
۴-۱٫ کتابخانه مرکزی و مرکز اطلاع رسانی شهرداری اصفهان ۵۰
۴-۲٫کتابخانه جدید اسکندریه ۵۴
۴-۲-۱٫ واحدهای موزه ی کتابخانه جدید اسکندریه ۵۸
۴-۲-۱-۱٫ بخش اطلاع رسانی ویژه ۵۸
۴-۲-۱-۲٫ بخش میکروفیلم ۵۸
۴-۲-۱-۳٫ بخش نمایشگاهی موزه ۵۸
۴-۲-۱-۴٫ موزه تاریخ علوم ۵۸
۴-۲-۱-۵٫ رصد خانه (گنبد رصد خانه ای) ۵۸
۴-۲-۱-۶٫ سالن کشفیات و نمایشگاه های علمی کودکان ۵۹
۴-۲-۱- ۷٫ دو نمایشگاه دائمی ۵۹
۴-۲-۱-۸٫ مرکز کنفرانس ها ۵۹
۴-۲-۱-۹٫هفت مرکز تحقیقی و تخصصی ۵۹
فصل پنجم:برنامه فیزیکی(کالبدی)
۵-۱٫اهداف، وظایف و خدمات ۶۲
۵-۱-۱٫اهداف کتابخانه عمومی ۶۳
۵-۱-۲٫ خدمات کتابخانه عمومی ۶۳
۵-۱-۲-۱٫خدمات جنبی ۶۴
۵-۲٫ فضاهای مورد نیاز طرح ۶۴
۵-۲-۱٫کتابخانه عمومی و کودکان ۴ ۶
۵-۲-۱-۲٫ اهداف کتابخانه کودکان ۶۴
۵-۲-۱-. خدمات کتابخانه کودکان ۶۶
۵-۲-۲٫کتابخانه عمومی و نوجوانان ۶۶
۵-۲-.اهداف کتابخانه نوجوانان ۶۶
۵-۲-۲-۲٫خدمات کتابخانه نوجوانان ۶۷
۵-۳٫ عناصر اصلی کتابخانه ۶۷
۵-۳-۱٫استفاده کنندگان ۶۸
۵-۳-۲٫ مواد و منابع ۶۸
۵-۴٫ فضاهای مورد نیاز ۶۹
۵-۴-۱٫فضاهای اداری ۶۹
۵-۴-۲٫فضاهای فنی و کارگاهی ۶۹
۵-۴-۳٫فضاهای عمومی ۷۰
۵-۴-۴٫فضای مطالعه ۷۲
۵-۴-۴-۱٫فضای امانت ۷۲
۵-۴-۴-۲٫بخش مرجع ۷۳
۵-۴-۴-۳٫ بخش نشریات ادواری و روزنامه هـا ۷۳
۵-۴-۴-۴٫بخش تکثیر ۷۳
۵-۴-۴-۵٫ بخش استراحت ۷۳
۵-۴-۴-۶٫بخش سمعی بصری ۷۳
۵-۴-۵٫فضاهای خدماتی ۷۴
۵-۵٫ استاندارد ها و سرانه ها ۷۵
۵-۵-۱٫ نظام کتابخانه عمومی ۷۵
۵-۵-۲٫ضوابط کلی طراحی ساختمانهای عمومی ۷۵
۵-۵-۲-۱٫ ورودیها ۷۵
۵-۵-۲-۲٫ راهرو ۷۶
۵-۵-۲-۳٫ بازشوها (در و پنجره) ۷۶
۵-۵-۲-۴٫ پله ۷۶
۵-۵-۲-۵٫ سطح شیبدار ۷۷
۵-۵-۲- ۶٫ آسانسور ۷۸
۵-۵-۲-۷٫ فضاهای بهداشتی ۷۸
۵-۵-۲-۸٫ علائم ۷۹
۵-۵-۳٫ مواد و منابع ۸۰
۵-۵-۳-۱٫کتاب ۸۰
۵-۵-۳-۲٫تسهیلات اطلاعات الکترونیکی ۸۱
۵-۵-۳-۳٫کارمندان ۸۱
۵-۵-۴٫ تجهیزات ویژه فضاهای نگهداری منابع ۸۲
۵-۵-۴-۱٫قفسههای کتاب ۸۳
۵-۵-۴-۲٫فرهنگهای جامع ۸۵
۵-۵-۴-۳٫نقشه ها ۸۵
۵-۵-۴-۴٫میکروفیلمها ۸۵
۵-۵-۴-۵٫میکروفیشها ۸۵
۵-۵-۴-۶٫ منابع خطی ۸۶
۵-۵-۴-۷٫ اسلایدها ۸۶
۵-۵-۵٫تجهیزات ویژه فضاهای مطالعه ۸۶
۵-۵-۵-۱٫ برگه دانها ۸۷
۵-۵-۵-۲٫ وسایل نمایش کتابهای تازه ۸۸
۵-۶٫ جدول برنامه فیزیکی ۹۰
۵-۷٫ دیاگرام ۹۳
فصل ششم: آستانه طراحی
۶-۱٫ اهداف، وظایف و خدمات (جمع بندی) ۹۶
۶-۱-۱٫اهداف ۹۶
۶-۱-۲٫اهداف خاص ۹۶
۶-۱-۲-۱٫ پررونق بودن کتابخانه ۹۶
۶-۱-۲-۲٫ قابلیت همراهی با تحولات زمان ۹۷
۶-۱-۲-۳٫ اقتصادی بودن طرح ۹۷
۶-۱-۳٫احکام و راهکارها ۹۷
۶-۱-۳-۱٫هدف خاص ۹۷
۶-۱-۳-۲ .حکم ۹۷
۶-۱-۳-۳٫راهکارها ۹۷
۶-۱-۳-۴٫حکم ۹۸
۶-۱-۳-۵٫راهکارها ۹۸
۶-۱-۳-۶٫حکم ۹۸
۶-۱-۳-۷٫راهکارها ۹۸
۶-۱-۳-۸کوچه ها ۹۹
۶-۱-۳-۹٫پیاده رو ۱۰۰
۶-۱-۳-۱۰٫ شیب مسیر ۱۰۰
۶-۱-۳-۱۱٫توقفگاه اتومبیل ۱۰۱
۶-۱-۳-۱۲٫سطح شیبدار ۱۰۲
۶-۱-۳-۱٫آسانسورها و بالابرهای مکانیکی ۱۰۲
۶-۱-۳-۱۴٫درب ورودی ۱۰۳
۶-۱-۳-۱۵٫پنجره ها ۱۰۴
۶-۲٫ انتخاب نوع نظام (سیستم) سازه و تأسیسات مناسب طرح ۱۰۵
۶-۲-۱٫حریق ۱۰۵
۶-۲-۲٫زلزله ۱۰۷
۶-۳٫ معرفی کامل سایت و تحلیل (آنالیز) ۱۰۹
۶-۳-۱٫ ریختشناسی سایت ۱۰۹
۶-۳-۱-۱٫شکل پلان زمین ۱۰۹
۶-۳-۲٫ زمینشناسی سایت ۱۱۱
۶-۳-۲-. گسلهای اصلی و فرعی در سایت یا نزدیک سایت ۱۱۱
۶-۳-۳٫ عوارض سایت ۱۱۲
۶-۳-۴٫ مسائل اقلیمی ۱۱۲
۶-۳-. مسائل زیستمحیطی ۱۱۳
۶-۳-۶٫آلودگی هوا ۱۱۳
۶-۳-۶-۱٫عوارض ناشی از آلودگی هوا ۱۱۳
۶-۳-۷٫ضوابط ایمنی طرح ۱۱۴
۶-۳-۷-۱٫نــور ۱۱۴
۶-۳-۷-۲٫صــوت ۱۱۴
۶-۴٫بررسی محیط کالبدی ۱۱۵
۶-۴-۱٫کاربری زمینهای مجاور ۱۱۵
۶-۴-۲٫ ترافیک و شبکه معابر اطراف سایت ۱۱۶
۶-۴-۳٫ منظر و دیدهای مناسب و نامناسب ۱۱۷
۶-۴-۵٫بررسی محیط اجتماعی- فرهنگی ۱۱۷
۶-۴-۵٫ بررسی وضعیت اجتماعی- فرهنگی ساکنین ۱۱۷
۶-۴-۵-۲٫ بررسی وضعیت اجتماعی- فرهنگی کاربران ۱۱۷
۶-۵٫کانسپتها و ایده های اولیه شکل دهنده به طرح ۱۱۸